Dành cho các bạn thích tìm hiểu về ĐẠO MẪU
..................................................
Mẫu Đệ Tam hay còn gọi là Mẫu Thoải ( chữ THOẢI đọc chệch từ chữ THỦY) hay còn gọi là Thủy cung Thánh Mẫu. Cùng với Mẫu Thượng Ngàn, Mẫu Thoải ra đời trước cả Mẫu Liễu Hạnh. Trong Tam Tòa Thánh Mẫu, Mẫu Thoải đứng hàng thứ ba.
Có rất nhiều người trong chúng ta sẽ muốn tìm hiểu xem Mẫu Thoải là ai?
Không giống như Mẫu Liễu Hạnh, Mẫu Thoải và Mẫu Thượng Ngàn có nhiều sự tích khác nhau, không thống nhất.
TMV xin liệt kê một số tài liệu để các bạn cùng tham khảo:
1- Tài liệu thứ nhất: (Tại vùng Thái Bình, Nghệ An)
A- Vùng Thái Bình: Từ thuở khai sinh lập địa, mở mang đất nước, vua Kinh Dương đi chu du khắp thiên hạ và gặp được một người con gái có nhan sắc tuyệt trần. Vua liền kết duyên cùng nàng
Nàng chính là con gái của Long Vương.
Sau đó, bà đã sinh ra Sùng Lâm ( là vua Lạc Long Quân).
Bà là người của thủy cung nên được giao cho cai quản các vùng biển, sông, ao, hồ...
B-:Vùng Nghệ An: Tương truyền rằng vua Kình Dương đã gặp con gái của Long Vương tại sông Thanh Long ( ngàu nay gọi là sông Lam).
Còn truyền thuyết ở đền Dùm ( Tuyên Quang) , đền Xâm Thị và đền Dầm thì cũng nói Mẫu Thoải là con gái của Long Vương, nhưng không kể về chuyện họ sinh ra Lạc Long Quân.
THẦN TÍCH CỦA MẪU ĐỆ TAM:
Kính Xuyên là con trai của thần Đất, một lần đi thăm thú phương Nam, khi trở về chàng gặp con gái của Long Vương.
Thấy nàng xinh đẹp, dịu dàng, nết na nên chàng đã đem lòng yêu mến.
Long Vương cũng thấy mến chàng Kính Xuyên , đã đồng ý gả con gái cho chàng.
Hai người sống bên nhau rất hạnh phúc,
sinh hạ được người con trai tên là Sùng Lãm ( tức Lạc Long Quân)
Từ khi Kính Xuyên nạp thêm thiếp mới là Thảo Mai thì cuộc sống trong nội cung không còn bình yên như trước.
Thảo Mai tính tình xảo trá, gian dối lại biết cách nịnh hót nên được Kính Xuyên yêu mến và ân sủng.
Khi đức lang quân đi vắng, bà ngồi khâu vá bị kim đâm vô ngón tay, đã lấy mảnh vải trắng thấm máu rồi bỏ vào thùng đựng rác thải, nhưng bị Thảo Mai vốn mang lòng đố kị ghen ghét với bà, đã giấu nó đi.
Đến khi, Kinh xuyên trở về, Thảo Mai mang ra vu oan cho bà: Ở nhà, bà đã cắt máu thề nguyền tư thông cùng kẻ khác.
Kinh Xuyên bỏ ngoài tai lời thanh minh của bà, ghen tuông mù quáng, một mực sai người đóng cũi, bỏ vợ vô đó, mang vào rừng sâu để mặc cho thú dữ ăn thịt.
Ở chốn rừng sâu, núi thẳm, hoàng hậu được muông thú yêu mến, chúng mang hoa quả và nước uống đến dâng cho Người.
Kinh Xuyên bỏ ngoài tai lời thanh minh của bà, ghen tuông mù quáng, một mực sai người đóng cũi, bỏ vợ vô đó, mang vào rừng sâu để mặc cho thú dữ ăn thịt.
Ở chốn rừng sâu, núi thẳm, hoàng hậu được muông thú yêu mến, chúng mang hoa quả và nước uống đến dâng cho Người.
Ông trời thương ban đức hiếu sinh nên
đã xui khiến chàng thư sinh nghèo tên là Liễu Nghi ( quê đất Thanh Miện)lên kinh dự thi chẳng may đi lạc đường , đã đi ngang qua chỗ bà bị đầy ải.
đã xui khiến chàng thư sinh nghèo tên là Liễu Nghi ( quê đất Thanh Miện)lên kinh dự thi chẳng may đi lạc đường , đã đi ngang qua chỗ bà bị đầy ải.
Thấy tình cảnh đáng thương của người phụ nữ đó, đã đến để hỏi rõ sự tình.
Bà đã kể cho chàng nghe hết đầu đuôi câu chuyện và nhờ chàng giúp đỡ.
Liễu nghi mang giúp bức thư của bà ra sông Ngân Hán là Mái Long Giai ngoài biển Đông. Tại đây, chàng nhìn thấy cây ngô đồng, liền rút kim thoa gõ vào cây ba lần. Tức thì gió giật đùng đùng nổi lên, mưa đổ xuống như trút nước, biển động ầm ầm... Giữa dòng đó, chợt thấy xuất hiện đôi bạch xà, chàng liền trình bày mọi việc và chúng đã vâng lệnh đưa chàng xuống thủy cung, để trao bức thư cho Long Vương.
Sau khi hiểu rõ sự tình, vua Thủy tề tức giận sai người đi bắt Kinh Xuyên và Thảo Mai về hỏi tội.
Sau đó, vua còn truyền cho Trưởng Tử Xích Lân lên rừng đón bà về thủy cung.
Vua cha đã cho bà được kết duyên cùng Liễu Nghi, giao cho chàng giữ chức QUỐC TẾ THỦY QUAN.
Trong văn hầu Mẫu Đệ Tam có đoạn nhắc đến giai thoại này:
. Together with Forest Mother, the Water mother was born before Lieu Hanh Mother.
In the Three Holy Mother, Water mother stand in the third row.
Unlike Lieu Hanh Mother, Forest mother and Water mother have many different story , inconsistent features.
1- First document: (In Thai Binh and Nghe An areas) areas
A-Thai Binh region: From the time of birth of the site, opening the country, King Kinh Duong traveled around the world and met a girl with great beauty.
The king immediately married her
She is the daughter of the Dragon King.
After that, she gave birth to Sung Lam (King Lac Long Quan).
She is a member of the aquarium and should be entrusted to govern the waters, rivers, ponds, lakes ...
B-: Nghe An region: Legend has it that King Kinh Duong met Long Vuong's daughter at Thanh Long river (now called Lam river).
As for the legend in Dum temple (Tuyen Quang), Xam Thi temple and Dam temple also said that Water mother was the daughter of Long Vuong, but did not talk about their birth of Lac Long Quan.
Bà đã kể cho chàng nghe hết đầu đuôi câu chuyện và nhờ chàng giúp đỡ.
Liễu nghi mang giúp bức thư của bà ra sông Ngân Hán là Mái Long Giai ngoài biển Đông. Tại đây, chàng nhìn thấy cây ngô đồng, liền rút kim thoa gõ vào cây ba lần. Tức thì gió giật đùng đùng nổi lên, mưa đổ xuống như trút nước, biển động ầm ầm... Giữa dòng đó, chợt thấy xuất hiện đôi bạch xà, chàng liền trình bày mọi việc và chúng đã vâng lệnh đưa chàng xuống thủy cung, để trao bức thư cho Long Vương.
Sau khi hiểu rõ sự tình, vua Thủy tề tức giận sai người đi bắt Kinh Xuyên và Thảo Mai về hỏi tội.
Sau đó, vua còn truyền cho Trưởng Tử Xích Lân lên rừng đón bà về thủy cung.
Vua cha đã cho bà được kết duyên cùng Liễu Nghi, giao cho chàng giữ chức QUỐC TẾ THỦY QUAN.
Trong văn hầu Mẫu Đệ Tam có đoạn nhắc đến giai thoại này:
“Thỉnh mời Đệ Tam ThánhTiên
Xích Lân Long Nữ ngự miền Thoải Cung
Kính Xuyên sớm kết loan phòng
Thảo Mai tiểu thiếp ra lòng gieo oan
Kinh Xuyên chẳng xét ngay gian
Vàng mười nỡ để lầm than sao đành
Lòng trời thương kẻ ngay lành
Xui quan Liễu Nghị nho sinh tìm vào…
2-Truyền thuyết Mẫu Thoải là vợ vua Thủy Tề:
Tương truyền, Mẫu Thoải là vợ vua Thủy Tề.
Ở đây, vua Thủy Tề trông coi các việc ở biển, còn bà thì trông coi các việc ở sông suối.
Nước ta, sông suối có ở khắp nơi nên Mẫu cũng có đền thờ ở các bến sông lớn.
.Ở làng Viêm Xá, Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh, Mẫu Thoải được thờ là Thành Hoàng, có sắc phong đề:
"Nhữ Nương Nam nữ Nam Hải Đại Vương" .
3- Truyền thuyết Mẫu Thoải là hóa thân của ba nàng công chúa của Lạc Long Quân và Mẫu Âu Cơ.
Tương truyền rằng, Lạc Long quân giao cho ba nàng công chúa cai quản biển nước Nam là Thủy tinh động đình Ngọc nữ công chúa, Hoàng Bà Đoan khiết phu nhân và Tam Giang công chúa. Ba bà đóng dinh cơ ở sông Nguyệt Đức và có nhiệm vụ coi sóc sông nước, luồng lạc, dạy dân chế tạo thuyền bè, đan lưới bắt cá, chế ngự các vị thần mưa, thần gió nếu các vị này dám đến xâm hại.
Các bà còn làm mưa cứu hạn và giúp dân chống lụt
ĐỀN MẪU THOẢI ĐƯỢC THỜ Ở NHỮNG NƠI :
Tuyên Quang có 3 ngôi đền thờ Mẫu Thoải: ĐỀN HẠ (Đền Tam Cờ), ĐỀN Ỷ LA, ĐỀN THƯỢNG
Đền Hạ là đền gốc, còn hai đền kia là đền được chia tách từ Đền Hạ.
Đây là ba ngôi đền chính của Mẫu Thoải được gắn với sự phát tích của Mẫu.
Mẫu Thoải có công trạng phù các triều đại đánh giặc, giữ nước.
Mẫu Thoải có công trạng phù các triều đại đánh giặc, giữ nước.
Dấu tích của Mẫu Thoải phù cho Trần Nhân Tông đánh quân Nguyên được phát tiết tại vùng Thường Tín - Hà Nội. Tiêu biểu về dấu tích này là đền XÂM THỊ ở xã Hồng Vân, ĐỀN DẦM xã Ninh Sở.
Đây được coi là hai ngôi đền chính của Mẫu Thoải gắn với tích Mẫu hiển linh phù vua Trần.
Đền Mẫu Thác Hàn - Thanh Hóa là dấu tích của Mẫu Thoải hiển linh giúp vua Lê Lợi.
Ngoài ra, Mẫu Thoải còn được thờ vọng ở nhiều nơi. Có lẽ phải kể đến Đền Mẫu Thoải tại Lạng Sơn, Đền Ghềnh - Gia Lâm...
Đền Mẫu Thác Hàn - Thanh Hóa là dấu tích của Mẫu Thoải hiển linh giúp vua Lê Lợi.
Ngoài ra, Mẫu Thoải còn được thờ vọng ở nhiều nơi. Có lẽ phải kể đến Đền Mẫu Thoải tại Lạng Sơn, Đền Ghềnh - Gia Lâm...
------------
The Third Mother is also known as the Water Mother, also known as the Holy Mother Aquarium.. Together with Forest Mother, the Water mother was born before Lieu Hanh Mother.
In the Three Holy Mother, Water mother stand in the third row.
Unlike Lieu Hanh Mother, Forest mother and Water mother have many different story , inconsistent features.
1- First document: (In Thai Binh and Nghe An areas) areas
A-Thai Binh region: From the time of birth of the site, opening the country, King Kinh Duong traveled around the world and met a girl with great beauty.
The king immediately married her
She is the daughter of the Dragon King.
After that, she gave birth to Sung Lam (King Lac Long Quan).
She is a member of the aquarium and should be entrusted to govern the waters, rivers, ponds, lakes ...
B-: Nghe An region: Legend has it that King Kinh Duong met Long Vuong's daughter at Thanh Long river (now called Lam river).
As for the legend in Dum temple (Tuyen Quang), Xam Thi temple and Dam temple also said that Water mother was the daughter of Long Vuong, but did not talk about their birth of Lac Long Quan.
Lengend of Third Mother:
- Kinh Xuyen is the son of the Earth god, once visiting the South, when he returned, he met the daughter of Long Vuong.
Seeing her beautiful, gentle, he fell in love with her.
Seeing her beautiful, gentle, he fell in love with her.
Long Vuong also adore Kinh Xuyen and agreed to give him his daughter in marriage.
The two live together very happily,
The two live together very happily,
gave birth to a son named Sung Lam (ie Lac Long Quan).
Since Kinh Xuyen marry a new wife called Thao Mai, life in the palace is no longer as peaceful as before.
Thao Mai has a cunning and deceitful personality and knows how to flatter, so she is loved and favored by Kinh Xuyen.
When the husband was away, she sat sewing and had her finger pierced by a needle, soaked a white cloth in blood, and put it in the garbage can.
But Thao Mai, who was jealous of her, hid it.
Until, Kinh Xuyen came back, Thao Mai brought false accusations for she:
At home, she cut the blood and vowed to be loyal to others.
Kinh Xuyen ignored her excuses, blindly jealous,
He ordered someone to build a cage, leave his wife there, and bring him into the jungle to let wild animals eat him.
In the depths of the forest and the mountains, the queen was loved by the animals, and they brought fruit and water to offer to her.
The loving God blessed her so he a poor scholar named Lieu Nghi (from Thanh Mien land).
went to the exam hall, lost his way, passed the place where she was exiled.
Seeing the pitiful situation of the exiled woman, Lieu Nghi came to inquire about the situation.
She told him the whole story and asked him for help.
Lieu Nghi carried her letter to the Ngan Han River, which is the Mai Long Giai in the East Sea.
Here, when he saw the field corn, he immediately took out a hairpin and knocked on the tree three times.
Immediately, the wind rose and blew, the rain poured down like water, the sea rumbled...
In the middle of that line, suddenly a pair of white snakes appeared, he immediately explained everything and they obeyed the order to take him down to the aquarium, to give the letter to the Dragon King.
After understanding the situation, King Thuy Te got angry and sent someone to arrest Kinh Xuyen and Thao Mai to ask about the crime.
After that, the king also ordered Truong Tu Xich Lan to go to the forest to take her back to the aquarium.
Her father allowed her to marry Lieu Nghi and assigned him to hold the position of QUOC TE WATER MANDARIN.
She was ordered by her father to govern the rivers, streams, waterfalls, ponds and lakes. She was ordained as the Third Mother of Water.
Along with Mother Thuong Ngan, Mother Thoai was born before Mother Lieu Hanh. In the Holy Mother Trinity, Mother Thoai ranks third.
Tuyen Quang has 3 temples worshiping Mother Thoai: Ha Temple (Temple of Tam Co), Ỷ LA Temple, and THUONG Temple
The Ha Temple is the original temple, while the other two temples are separated from the Ha Temple. These are the three main temples of Mau Lai that are associated with the legend of Mau.
Remnants of Mother Thoai help for Tran Nhan Tong to fight the Nguyen army, were discovered in the Thuong Tin area - Hanoi.
Typical of this vestige are XAM THI temple in Hong Van commune, DAM temple in Ninh So commune.
Mother Thac Han Temple - Thanh Hoa is a vestige of Mother Thoai who appeared to help King Le Loi.
In addition, Mau Thoai is worshiped in many places.
Probably must mention Mau Thoai Temple in Lang Son, Ghenh Temple - Gia Lam....
