Dành cho các bạn thích tìm hiểu về ĐẠO MẪU VIỆT NAM
................................
..................................................
TIỂU SỬ:
Hiện nay, có rất ít tài liệu về thân thế của CÔ TÁM ĐỒI CHÈ.
Tương truyền rằng, cô giáng sinh vùng Phong Mục, Hà Trung, Thanh Hóa vào thời vua Lê Lợi dấy binh khởi nghĩa.
Sinh thời cô là thiếu nữ xinh đẹp, đảm đang, tần tảo, nết na, ngày ngày đi hái chè làm thuốc chữa bệnh cho người nghèo quanh vùng nơi cô sinh sống.
Ngoài ra, cô còn có công to lớn góp phần cùng vua Lê Lợi đánh đuổi giặc ngoại xâm.
Trong TỨ PHỦ THÁNH CÔ. cô đứng hàng thứ 8 và được nhân dân địa phương gọi là CÔ TÁM ĐỒI CHÈ.
Cô Tám rất ít khi về đồng.
Chỉ số ít người sát căn cô mới thỉnh giá cô về.
Khi ngự đồng, cô mặc áo màu xanh, quầy đen. Đôi khi có nơi còn mặc áo màu tím hoa cà.
Cô Tám ngự đồng thi thì khai quang, sau đó múa mồi., múa tay các điệu như người đi hái chè trên núi.
ĐỀN THỜ:
Đền thờ chính của cô ở đất Phong Mục, huyện Hà Trung, Thanh Hóa.
Ngoài ra, tại Đại Từ, Thái Nguyên cũng có một đền thờ vọng.
Đền cô ( tại Phong Mục) hết sức lụp sụp, năm 2016 có mấy nhà hảo tâm đã cùng với người trong xã xây mới lại khang trang.
Lưu ý: CÔ TÁM ĐỒI CHÈ không phải là CÔ TÁM BÁT NÀN. Cô sống ở thời vua Lê dấy binh khởi nghĩa, còn CÔ TÁM BÁT NÀN, sinh thời HAI BÀ TRƯNG khỏi nghĩa và theo hầu cận CHẦU TÁM BÁT NÀN.
Văn CÔ TÁM ĐỒI CHÈ như sau:
Trên Ba Bông dưới lại Thác Hàn,
Ai lên Phong Mục lại sang đồi chè
Đền thờ trướng rủ màn che
Có tiên cô tám hái chè trên non
Lắng nghe chim hót véo von
Có tiên cô tám hái chè non trên ngàn
Lá chè làm thuốc làm thang
búp chè trị bệnh trần gian cô cứu người
Khô cằn cô lại cho tươi
Tay cô vun xới cho đời nở hoa
Đầu non thỏ lặn ác tà
Lẵng hoa cô quảy đường xa đi về
Gập ghềnh trăm suối ngàn khe
Thác Hàn ,Phong Mục lối về Đền Cô
Đồi Chè ,cây thị nhấp nhô
Lối sang Cẩm Thủy lối vô Đò lèn
Minh Tân phố Đò Lèn tên đặt
Phủ Hà Trung là đất Thanh hoa
Có Cô Tám Thượng hay là
Nơi gần kính trọng nơi xa lai hàng
Chốn đền Hàn cô vào khâm mệnh
Mẫu ban quyền cô được quản cai
Vào ra áo thắm thơ bài
Tay đeo vòng bạc chân hài thêu hoa
Cô cất giọng mường giọng mán reo ca
Líu lô giọng thổ ngân nga giọng mèo
Rừng già ,nước chảy suối reo
Cây xanh rẽ lối ,đường đèo quanh co
Ai thời có phúc cô cho
Có tâm cô độ ấm no đời đời
Hôm nay cát nhật lương thời
Dâng văn cô Tám mấy lời cô thương
________________________
At present, there are few documents about the status of Mrs. Tam Doi Che.
Legend has it that she was born in Phong Danh, Ha Trung, Thanh Hoa during the reign of King Le Loi.
At the time, she was a beautiful lady who picked tea as a medicine for the poor around the region where she lived.
In addition, she had a great contribution to King Le Loi in the attempt to expel foreign invaders.
In the Mother Goddess religion (Tu Phu Thanh Co), she is ranked the eighth and is called by the local people Co Tam Doi Che.
She rarely appears in the trance ceremony.
Only her followers invite her to the ceremony.
When appearing, she wears a green costume with a black skirt. In other places, she wears purple costumes.
When she appears in the trance ceremony, she dances with the incense-like the one who picks tea in the mountain.
TEMPLE:
Her main temple is in Phong Muc, Ha Trung, Thanh Hoa.
In addition, there is a supplementary temple in Thai Nguyen.
Her temple (in Phong Muc) is quite run-down. In 2016, some donors, together with those in her village, renovated it.
Note: Mrs.Tam Doi Che is not Mrs.Tam Bat Nan. She lived in the reign of King Le's rebellion while Mrs.Tam Bat Nan was born in the time of Hai Ba Trung and served PrincessTam Bat Nan.
Some sentences in the song about her:
On the upper side, it is Ba Bong
On the lower side, it is Thac Han
Whoever goes to Phong Muc, please come to the tea forest.
In the temple
there is a fairy named Co Tam
who picked tea in the mountain?
Listening to the birds singing
there is a fairy who picked tea in the mountain
The tea is used as medicine
to cure people of diseases
She makes dry tea fresh
Her hands make it blossom
..........
________________________
At present, there are few documents about the status of Mrs. Tam Doi Che.
Legend has it that she was born in Phong Danh, Ha Trung, Thanh Hoa during the reign of King Le Loi.
At the time, she was a beautiful lady who picked tea as a medicine for the poor around the region where she lived.
In addition, she had a great contribution to King Le Loi in the attempt to expel foreign invaders.
In the Mother Goddess religion (Tu Phu Thanh Co), she is ranked the eighth and is called by the local people Co Tam Doi Che.
She rarely appears in the trance ceremony.
Only her followers invite her to the ceremony.
When appearing, she wears a green costume with a black skirt. In other places, she wears purple costumes.
When she appears in the trance ceremony, she dances with the incense-like the one who picks tea in the mountain.
TEMPLE:
Her main temple is in Phong Muc, Ha Trung, Thanh Hoa.
In addition, there is a supplementary temple in Thai Nguyen.
Her temple (in Phong Muc) is quite run-down. In 2016, some donors, together with those in her village, renovated it.
Note: Mrs.Tam Doi Che is not Mrs.Tam Bat Nan. She lived in the reign of King Le's rebellion while Mrs.Tam Bat Nan was born in the time of Hai Ba Trung and served PrincessTam Bat Nan.
Some sentences in the song about her:
On the upper side, it is Ba Bong
On the lower side, it is Thac Han
Whoever goes to Phong Muc, please come to the tea forest.
In the temple
there is a fairy named Co Tam
who picked tea in the mountain?
Listening to the birds singing
there is a fairy who picked tea in the mountain
The tea is used as medicine
to cure people of diseases
She makes dry tea fresh
Her hands make it blossom
..........
