ĐỀN ÔNG HOÀNG MƯỜI

Dù ai đi ngược về xuôi
Mồng mười tháng mười nhớ về lễ quan.
...................
........................
Có hai đền ông  Hoàng Mười: Đền Củi tại xã Xuân Hồng, huyện Xuân Nghi, tỉnh Hà Tĩnh và Đền Ông Hoàng Mười ( còn gọi là đền Mỏ Hạc), hai ngôi đền này chỉ cách nhau bởi con sông Lam bốn mùa nước xanh như mắt ngọc.
Đứng ở đền bên ni, có thể nhìn thấy thấp thoáng đền bên kia qua dòng nước lung linh mơ mộng
.

ĐỀN CỦI
Đền Củi gắn liền với thần tích của tướng Lê Khôi, một vị tướng tài của vua Lê Lợi.
Chuyện kể rằng khi ông đánh thắng giặc trở về thì một trận cuồng phong ập vào làm nhiều nhà dân bị đổ nát. Thương dân ông lại cùng binh sỹ lên ngàn chặt tre, gỗ đưa về giúp dân làm nhà.
Một lần không may khi bè về đến chân Hồng Lĩnh ở núi Ngũ Mã thì cuồng phong lại ập đến làm vỡ bè, ông gặp nạn và tử vong.
 Quân sỹ và dân làng chưa kịp mai táng cho ông thì mối đã đùn đất lên thi hài ông thành mộ.
Cảm phục và biết ơn ông, người dân đã lập đền thờ.
Ông rất linh thiêng và thường hiển thánh cứu giúp muôn dân.
 Theo TRÁI TIM VIỆT NAM ONLINE thì ĐỀN CỦI là nơi thờ TAM TÒA THÁNH MẪU, còn mãi sai này khi tướng Lê Khôi mất, ÔNG HOÀNG MƯỜI mới được thờ phối vô đền.

Trên mặt tiền của nhà hạ điện  dài 9m, rộng o,6 m của đền có 4 chữ Hán to THÁNH MẪU LINH TỪ
Nghiên cứu các tài liệu thành văn và khảo sát, có thể khẳng định vị thần được thơ chính ở đây là THÁNH MẪU LIỄU HẠNH.
 Hiện nay, chưa tìm thấy  niên đại của ngôi đền.
Khi Lê Khôi đến trấn thủ  ở Nghệ An, đã thấy có ngôi đền này, nhưng rất nhỏ và còn lợp tranh.
 Sau nhiều lần trùng tu, tôn tạo đền mới được diện mạo như bây giờ, có phong cách kiến trúc mang đậm dấu ấn nhà Nguyễn.
Nhớ công lao của tướng  Lê Khôi, sau khi ông mất(1446), người dân đã lập bài vị ông và đưa vào thờ phối ở đền.
 Trong ĐỀN CỦI.còn thờ cả Hưng Đạo Đại Vương, dân gian tôn kính gọi là Đức Thánh Trần.

ĐỀN ÔNG HOÀNG MƯỜI - HƯNG NGUYÊN NGHỆ AN

 Đền Quan Hoàng Mười hay còn gọi là Mỏ Hạc Linh Từ nằm ở huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An. 

Vị thần được thờ chính được thờ ở ngôi đền này là Ông Hoàng Mười. 
 Đền được xây dựng năm 1634 từ thời hậu Lê trên diện tích hơn 1 ha. 
Nhưng sau này trải qua thời gian và chiến tranh, ngôi đền đã trở thành phế tích và hầu như không còn gì. 
Mãi đến năm 1995 mới được tôn tạo lại. 
Hiện nay, ngôi đền vẫn đang kêu gọi các nhà hảo tâm cung tiến để xây dựng giai đoạn 2.
 Nơi đây còn có Lăng Mộ của Quan Hoàng Mười. 
 Điều rất quan trọng và đáng suy ngẫm là đền Ông Hoàng Mười Hưng Nguyên mới là đền lưu giữ đến 21 đạo sắc phong về Quan Hoàng Mười. Điều đó có thể minh chứng Đền Quan Hoàng Mười Hưng Nguyên mới được coi là đền thờ chính của Quan Hoàng Mười - Quan Trấn thủ Nghệ An".

______________________________

There are two temples of Ong Hoang Muoi: Cui temple in Xuan Hong Commune, Xuan Nghi District, Ha Tinh Province and Ong Hoang Muoi temple  (also known as Mo Hac temple). The two temples are far from each other by a crystal clear river.

Standing from this temple, we can overlook the other through the beautiful river.

Cui temple is associated with the deity of General Le Khoi, a general of King Le Loi.
It is said that when he returned from the fight, a hurricane struck and many houses were runied. His men and he, pitying the local people, cut bamboos and used wood to build houses.
One time, when he came back to the foot of Hong Linh in Ngu Ma Mountain, the hurricane hit him and the raft was broken, making him die. Soldiers and villagers did not have time to bury him yet, but the termite built up into a grave.
Feeling grateful to him, local people created the temple for Ong Muoi.

He is very sacred and often appears to help the citizens.

According to TRAI TIM VIET NAM ONLINE, Cui Temple was the place where three Mother Goddesses had been worshipped. After general Le Khoi passed away, Ong Muoi was then worshipped here.

On the facade of the temple which is 9 metres long and 0.6 metres wide, there are four words "THANH MAU LINH TU".

According to some written materials, it can be affirmed that Lieu Hanh Mother Goddess is the main saint who is worshipped here.

At present, the dating of the temple has not been found yet.
When Le Khoi controlled Nghe An, the temple was founded, but very small and thatched.
After many restorations, the new temple has the architectural style bearing the imprint of Nguyen dynasty.
Recalling the work of general Le Khoi, after his death (1446), the people set up his tablet and put it into the temple to worship.
In Cui Temple, Lord Tran Hung Dao is also worshipped. The forklore regards him as Saint Tran.

Quan Hoang Muoi Temple is also known as Mo Hac Temple and is located in Hung Nguyen district, Nghe An Province.
The god of worship at this temple is Ong Hoang Muoi.
The temple was built in 1634 from Post Le dynasty on an area of over 1 ha.
But after the war, the temple was ruined and nothing was left.
It was not until 1995 that the temple was restored.
At present, the temple is still calling for donors to be built in phase 2.
There is also a tomb of Hoang Muoi Mandarin.
It's worth pondering that Ong Hoang Muoi Hung Nguyen temple still keeps 21 honours regarding Hoang Muoi Mandarin. It proves that the temple is the main temple to worship Hoang Muoi Mandarin, the one who governs Nghe An.